Voortdurend falend ProRail nekt spoorgoederenvervoer wederom in Rotterdam
2 Januari 2023Met regelmatige wanprestaties, recent weer op Rotterdam Botlek en nu op Pernis, en een excessieve verhoging van de infraheffingen voor het opstellen en rangeren per 1 januari 2023 jaagt ProRail zijn klanten in het spoorgoederenvervoer in de gordijnen. ProRail maakt het de meest klimaat- en milieuvriendelijke vervoerwijze, die ook het overvolle wegennet ontlast, onmogelijk om een betrouwbaar en betaalbaar transport aan zijn klanten te leveren.
RailGood roept de eindverantwoordelijke minister van Infrastructuur en Waterstaat met klem op om doortastend orde op zaken bij ProRail te stellen. Het moet na vijf jaar doormodderen door faalbazen maar eens afgelopen zijn met het mismanagement van het spoor in Europa’s grootste haven Rotterdam, dat te vaak niet beschikbaar en onbetrouwbaar is en waarvan sinds 1 januari 2023 het gebruik ervan ook nog eens peperduur is gemaakt voor vervoerders en hun klanten. Verladers en logistiek dienstverleners hebben keuze genoeg tussen vervoerwijzen en havens. Verplaatsing van goederen van de weg naar het spoor (modal shift), waarop het Nederlandse coalitieakkoord van Rutte IV en de EU Green Deal inzetten, is alleen mogelijk als de spoorinfrastructuur beschikbaar, betrouwbaar en betaalbaar is voor het goederenvervoer.
ProRail faalt wederom in de Rotterdamse haven en dupeert de klanten van het spoor ernstig
Op 28, 29 en 30 december 2022 werden de spoorgoederenvervoerders en hun klanten wederom ernstig gedupeerd door ProRail omdat het spoor plotseling niet tot beperkt beschikbaar was voor treinverkeer in Europa’s grootste haven Rotterdam. Op emplacement Botlek moest door ernstige wateroverlast door een lekkende bluswaterleiding het treinverkeer volledig worden gestaakt. Op 28 december ook op de hoofdbaan, waardoor de Europoort en Maasvlakte niet per trein bereikbaar waren. Niet voor het eerst was er ernstige wateroverlast op het spoor op de Botlek.
Vervolgens meldde ProRail op 30 december 2022 dat de blusvoorziening op emplacement Pernis niet is goedgekeurd door decentraal bevoegd gezag in Rotterdam. Vanaf 1 januari 2023 mogen waarschijnlijk drie weken lang geen omgevingsvergunning plichtige activiteiten plaatsvinden op de sporen op Pernis totdat de bluswaterinstallatie voldoet aan de eisen van decentraal bevoegd gezag. Een crisismanager bij ProRail gaf 31 december 2022 aan dat ProRail zich inspant om het elimineren van deze ernstige gebruiksbeperking probeert te versnellen. Concreet betekent dit in ieder geval dat als er gevaarlijke stoffen in de trein zitten, gedurende langere tijd nu het wisselen en omlopen van locomotieven verboden is, evenals het aan- en afkoppelen van (set) wagons. Verder mogen doorgaande treinen met gevaarlijke stoffen waarvan de treinsamenstelling niet verandert, inclusief de locomotief, op Pernis niet langer dan vier uur verblijven.
Aangezien de meeste treinen van en naar Pernis gevaarlijke stoffen bevatten, ondervinden de spoorgoederenvervoerders, hun klanten in de (petro)chemische industrie en een containerterminal te Pernis veel klanthinder en vermogensschade. Verder is dit uiteraard slecht voor het klantvertrouwen in het product spoorvervoer. Op Pernis met zijn petroleumhavens zijn grote (petro)chemische bedrijven gevestigd, waaronder de olieraffinaderij en een biobrandstoffenfabriek van Shell, en ook tankopslag- en containeroverslagbedrijven. Ook al is het slechts een doekje voor het bloeden, toch bereiden gedupeerde vervoerders vermogensschadeclaims voor jegens ProRail wegens mismanagement en nalatigheid.
Het verbod om te rangeren met treinen met gevaarlijke stoffen vergroot de verkeersdrukte op Kijfhoek en het al intensief benutte emplacement Botlek, onder andere om van locomotief te wisselen voor de Pernis-treinen. Mogelijk zal er later ook elders in de haven ruimte moeten worden gecreëerd hiervoor. Logistiek is ProRail in samenwerking met de spoorgoederenvervoerders aan het regelen hoe het spoorvervoer alsnog optimaal kan worden gefaciliteerd op Pernis. Punt van zorg is dat de bluswatervoorziening op emplacement Botlek kwetsbaar is wat betreft lekkages en hydranten. Preventief is er door ProRail op Botlek daarom tijdelijk een brandwacht gesteld. Andere uitdaging is dat de goederensporen in de Rotterdamse haven grotendeels op veiligheidsniveau zijn onderhouden in plaats van op het hogere duurzaamheidsniveau (life cycle management), hetgeen een groter risico op onbetrouwbaarheid en niet beschikbaarheid van het spoor met zich meebrengt.
De perikelen tussen ProRail en decentraal bevoegd gezag spelen al sinds augustus 2018. Sinds eind augustus 2019 zijn er, naast treinvrije perioden voor noodherstel en broodnodige vernieuwing van de spoorinfrastructuur, steeds weer gebruiksbeperkingen van het spoor in de Rotterdamse haven wegens non-conformiteiten van ProRail met de bluswatervoorzieningen en het spoorbeheer ten opzichte van de regelgeving van decentraal bevoegd gezag in Rotterdam Rijnmond. Zorgelijk is, is dat ondanks een groot vernieuwingsprogramma en buitensporig hoge investeringen in bluswatervoorzieningen ook in 2022 steeds weer nieuwe problemen opdoemden, waaronder de niet windbestendige lichtmasten en technische problemen Suurhoffbrug die bij windkracht 7 of hoger en vorst noodzaken tot enkelspoorbedrijf van en naar de Maasvlakte, hetgeen het treinverkeer dan zeer fors hindert.
Bluswatervoorzieningen andere havenemplacementen onder voorbehoud tijdelijk goedgekeurd
ProRail meldde op 31 december 2022 ook dat, op emplacement Pernis na, de emplacementen Maasvlakte, Europoort, Botlek en Waalhaven voorlopig geen gebruiksbeperkingen voor het rangeren met gevaarlijke stoffen worden opgelegd. Dat is alleen mogelijk inclusief alle tijdelijke mitigerende maatregelen die ProRail getroffen heeft. Op emplacement Waalhaven Zuid, dat zeer belangrijk is voor het intermodaal vervoer, zijn eindelijk alle sporen weer zonder rangeerbeperkingen beschikbaar voor vervoer gevaarlijke stoffen sinds 1 januari 2023. Tot en met 31 december 2022 mocht meerdere jaren alleen op de zes lange sporen worden gerangeerd met treinen met gevaarlijke stoffen, na de ernstige perikelen van ProRail met decentraal bevoegd gezag over de bluswatervoorzieningen op Waalhaven-Zuid.
De situatie is volgens ProRail echter wel precair. Decentraal bevoegd gezag is naar verluid nog niet tevreden. ProRail geeft aan nog fors aan de bak te moeten komend half jaar om alles op orde te krijgen en gaat veel controles door bevoegd gezag tegemoet zien. Dat betreft onder andere controles op het eenmalig spoelen van leidingen om het vuil eruit te krijgen. Per emplacement is er een last onder dwangsom (LOD) afgegeven met een begunstigingstermijn van de door ProRail afgegeven planning van week 6 t/m 16 in 2023 voor herstelwerkzaamheden en testen. Het gaat hierbij niet alleen om bluswatervoorzieningen, maar ook om bijvoorbeeld te repareren hekwerken en te vervangen lichtmasten. Ook speelt er nog een unieke lokale discussie over de hoogspanningsleidingen boven het spoor, zowel op de Maasvlakte als de Waalhaven, die gebruiksbeperkingen kunnen gaan veroorzaken. Bij de overleggen over de door decentraal bevoegd gezag in Rotterdam geziene risico’s kunnen worden gemitigeerd, is inmiddels ook hoogspanningskabelbeheerder TenneT betrokken.
Ondanks wanprestaties, excessieve verhogingen van infraheffing voor opstellen en rangeren
De wanprestaties van ProRail gaan helaas ook nog eens gepaard met de excessieve en in Europa ongekende verhogingen van de infraheffingen voor het gebruik van de opstel- en rangeersporen. RailGood vindt het een gotspe dat met de super slechte service levels van ProRail de infraheffingen zonder enige aarzeling per 1 januari 2023 zijn verhoogd met 15% voor een opstelspoor voor een losse locomotief tot 450% voor lange sporen. Dit inclusief een twee weken geleden gepubliceerde subsidie van 25% op deze infraheffingen in 2023 van het ministerie van Infrastructuur en Waterstaat. ProRail is in 2023 2,5 tot 13 keer duurder dan DB Netze, dat op zijn emplacementen fors hogere service levels heeft dan ProRail. Dit is anti modal shift beleid pur sang, dat zo snel mogelijk moet worden beëindigd.
Crisis management must end soon out of control situation ProRail in the port of Rotterdam
English: Continuous failing ProRail again messes up rail freight transport in Rotterdam